22 lipca Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę w sprawie oddania hołdu ofiarom ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich na obywatelach II RP w latach 1943-1945. Jednocześnie ustanowił dzień 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa.

„(…) W lipcu 2016 roku przypada 73. rocznica apogeum zbrodni, której dokonały na ludności cywilnej Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej działające na tamtych terenach oddziały Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN), Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), a także dywizja SS Galizien oraz inne ukraińskie formacje współpracujące z Niemcami” – głosi uchwała.
Jak napisali posłowie, „w wyniku popełnionego w latach 1943-1945 ludobójstwa zamordowanych zostało ponad sto tysięcy obywateli II Rzeczypospolitej Polskiej, głównie chłopów. Ich dokładna liczba do dziś nie jest znana, a wielu z nich wciąż nie doczekało się godnego pochówku i upamiętnienia”. W dokumencie czytamy, że oprócz Polaków zamordowani zostali także Żydzi, Ormianie, Czesi, przedstawiciele innych mniejszości narodowych oraz Ukraińcy, którzy stanęli po stronie ofiar.
„Przypominając zbrodnie ukraińskich nacjonalistów, nie można ani przemilczeć ani relatywizować polskich akcji odwetowych na ukraińskie wioski, w wyniku których także ginęła ludność cywilna. Te wszystkie tragiczne wydarzenia powinny być przywrócone pamięci współczesnych pokoleń” – zaapelowali posłowie.
W przyjętym dokumencie Sejm podkreślił też, że „ofiary zbrodni popełnionych w latach 40. przez ukraińskich nacjonalistów do tej pory nie zostały w sposób należyty upamiętnione, a masowe mordy nie zostały nazwane zgodnie z prawdą historyczną ludobójstwem”. Izba w uchwale oddała hołd „wszystkim obywatelom II Rzeczypospolitej Polskiej bestialsko zamordowanym przez ukraińskich nacjonalistów”.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraził również „najwyższe uznanie dla żołnierzy Armii Krajowej, Samoobrony Kresowej, Batalionów Chłopskich, którzy podjęli heroiczną walkę w obronie zagrożonej atakami ludności cywilnej”. Posłowie skierowali apel do Prezydenta RP o uhonorowanie tych osób odznaczeniami państwowymi, podobnie jak Ukraińców, którzy stanęli w obronie Polaków. Jak czytamy w uchwale, Sejm „wyraża szacunek i wdzięczność Ukraińcom, którzy narażając własne życie, ratowali Polaków, oraz apeluje do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o uhonorowanie tych osób odznaczeniami państwowymi”.
„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przypomina również postawę znacznej części ludności ukraińskiej, która odmawiała udziału w napadach na Polaków” – napisano w uchwale.
W uzasadnieniu poseł sprawozdawca Michał Dworczyk podkreślał też, że uchwała w żaden sposób nie uderza w naród ukraiński, ponieważ Państwo Polskie nie stosuje zasady odpowiedzialności zbiorowej, a winnymi dokonanego ludobójstwa byli wyłącznie ideolodzy i bojownicy OUN i UPA, i to oni zasługują na miano zbrodniarzy.
Poseł przypomniał niedawne słowa papieża Franciszka, który podczas wizyty w Armenii podkreślił konieczność nazwania ludobójstwa ludobójstwem, nie po to, by rozbudzać nienawiść, ale aby tego rodzaju tragedie nigdy więcej się nie powtórzyły.
Posłowie wszystkich klubów przyjęli uchwałę oklaskami na stojąco.

Fot. Sejm RP