Malujcie tak, aby Polska zmartwychwstała
Jacek Malczewski 

W XIX wieku, z myślą o Niepodległej tworzyli pisarze, poeci, kompozytorzy, malarze.
Gdy na mapach brakowało granic Polski, były one tym silniej obecne w sercach Polaków oraz w ich twórczości. I tak symboliczne już obrazy Kossaka, Matejki czy Gierymskiego powstały poza granicami ojczyzny, ale łączyła je opowieść o Polsce.

Wiele z tych dzieł wyszło spod pędzla malarzy, którzy doskonalili swój kunszt w Monachium, na Akademii Sztuk Pięknych, w prywatnych szkołach artystycznych oraz w Münchner Kunstverein (Monachijskie Towarzystwo Sztuk Pięknych), tworząc tym samym „szkołę monachijską” malarstwa polskiego. Od lat 70. XIX wieku stanowili oni wśród monachijskich twórców sztuki najliczniejszą grupę narodowościową, stąd w literaturze przedmiotu pojawiało się określenie „Polenkolonie” (kolonia polska). Niektórzy zaś pozostali w Niemczech na stałe i stali się cenionymi członkami „szkoły monachijskiej“ (Münchner Schule).
W ciągu około 80 lat przez polską kolonię artystyczną przewinęło się około 700 osób, które dłużej lub krócej przebywały w Monachium. Spośród nich 322 widnieje w księgach immatrykulacyjnych Akademii, a 160 osób zarejestrowanych było jako członkowie monachijskich stowarzyszeń artystycznych. Kobiety nie były przyjmowane do Akademii Sztuk Pięknych, uczęszczały jednak do prywatnych szkół malarskich i atelier artystycznych.

Olga Boznańska (1865-1940) „Dziewczynka z chryzantemami”/„Mädchen mit Chrysanthemen“ 1894; olej, karton/ Öl auf Karton; 88,5 x 69 cm © Copyright by Karol Kowalik/Muzeum Narodowe w Krakowie/Nationalmuseum in Krakau

Powstał zamysł, aby w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości opowiedzieć o niej mieszkańcom Bawarii obrazami „szkoły monachijskiej”. Założeniem projektu „Niepodległa Polska wyśniona w Monachium” jest przedstawienie cech charakteryzujących polskość dziełami malarzy monachijskich. Dlatego na wystawie zostały podjęte takie tematy jak Antemurale Christianitatis, Gdzie jest Polska, Wieczni Rycerze, Sarmaci, Wiara Polaków, Królowa Polski, Przystań tolerancji, Wspólnota indywiduów, Republikańska rewolucja, Polki, Polacy wobec zaborców, Sybir, Nieherbowi bracia, Prometeusze polskości, Niepodległa. Projekt obejmie dzieła autorstwa m.in. Aleksandra Gierymskiego, Stanisława Witkiewicza, Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Józefa Brandta, Wojciecha Kossaka, Juliusza Kossaka, Wacława Pawliszaka, Józefa Chełmońskiego, Leona Wyczółkowskiego, Jana Rosena, Antoniego Kozakiewicza, Aleksandra Lessera, Witolda Pruszkowskiego, Maurycego (Moses) Gottlieba, Stanisława Grocholskiego, Adama Chmielowskiego, Juliana Fałata, Olgi Boznańskiej. Wykorzystując mało jak dotąd spopularyzowaną wiedzę, że tak doskonale znane obrazy Polski powstały właśnie w Monachium, chcielibyśmy dotrzeć do szerokiego grona odbiorców na całym świecie.
Niebawem zaprosimy wszystkich na wirtualną wystawę, którą teraz można oglądać w Monachium, sercu Bawarii.
Wystawa została przygotowana we współpracy z Konsulatem Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Monachium, jej wernisaż będzie miał miejsce w listopada 2018 roku w 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości.

Jacek Malczewski (1854-1929), „Melancholia”/„Melancholie” 1890-1894; olej na płótnie/ Öl auf Leinwand; 139 × 240 cm © Własność Fundacji im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu, Rogalin/Eigentum der Raczyński-Stiftung bei dem Nationalmuseum in Posen, Rogalin