Poznaliśmy laureatów i wyróżnionych w konkursie „Niepodległość i Pamięć”

II edycja konkursu „Niepodległość i Pamięć” adresowanego do osób polskiego pochodzenia na Ukrainie, Litwie i Łotwie, uczniów szkół polskich, dobiegła końca. Uroczysta gala rozdania nagród odbyła się 16 grudnia o godz. 19 czasu polskiego z udziałem niemal setki osób. Z powodu sytuacji epidemicznej impreza została przeprowadzona online.

Uczestnicy konkursu „Niepodległość i Pamięć” mieli za zadanie spisać rodzinne historie sięgające kilku pokoleń wstecz w kontekście podtrzymywania przez ich przodków tożsamości narodowej, zachowania polskich tradycji i zwyczajów, pielęgnowania języka. W tym celu musieli dotrzeć do swoich babć czy dziadków lub najstarszych mieszkańców ich rodzinnych miejscowości, czyli do świadków historii, i przeprowadzić z nimi wywiad. Pomocne im w tym były opracowane przez zespół Fundacji zeszyty „Zapomniane, odzyskane. Polska pamięć pokoleń“, zawierające pytania, jakie mogli zadać podczas rozmowy. Takich zeszytów przygotowano 800.

Opowieści, jakie się z nich wyłaniają, odsłaniają czasami radosne, częściej smutne, a bywa nawet dramatyczne wydarzenia z przeszłości polskich mieszkańców Kresów Wschodnich, zmagających się z opresywnym systemem rządów komunistycznych. Czytelnik dowiaduje się, jak wyglądała codzienność Polaków żyjących dziesięciolecia temu, jak dawniej obchodzono polskie święta narodowe czy kościelne, jak radzono sobie z trudami egzystencji, poznaje wiersze, piosenki czy powiedzenia obecne w potocznej polszczyźnie Kresowiaków.

Konkurs posłużył również do pogrzebania w domowych archiwach i wydobycia na światło dzienne cennych świadectw przeszłości: metryk urodzenia, paszportów, świadectw szkolnych, zaświadczeń o aresztowaniu, zawiadomień o śmierci czy rehabilitacji, listów i zdjęć. One również są kopalnią wiedzy na temat losów rodzin kresowych.

Zebranie relacji i archiwów pozwoliło autorom opowieści odtworzyć dzieje ich rodzin, utrwalić w formie pisanej i zachować dla potomności. Tej niezwykłej wagi świadectwa historii zebrane w całość przynoszą sporo wiedzy o historii Kresów Wschodnich i ich mieszkańców.

Spośród kilkudziesięciu prac, które zakwalifikowały się do II etapu konkursu, jury wybrało 33. Ich autorom przyznało sześć nagród i 27 wyróżnień. Laureaci otrzymali głośniki bluetooth, wyróżnieni – opaski sportowe.

Podczas gali uczestnikom została zaprezentowana publikacja  zawierająca  najciekawiej zapisane  33 rozmowy.

Projekt wspierany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2021.

 Konkurs “Niepodległość i Pamięć” jest  realizowany przez Fundację Wolność i Demokracja w ramach  projektu  “DLA NIEPODLEGŁOŚCI – kontynuacja”.  

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2021”