Polska Platforma Medialna Wschód na Ukrainie
Projekt pomocy mediom polskim na Ukrainie – „Polska Platforma Medialna Wschód na Ukrainie” Fundacja prowadzi od 2013 roku. Projekt ma na celu podniesienie poziomu merytorycznego i graficznego ukazujących się na Ukrainie polskich gazet, programów radiowych, telewizyjnych oraz portali internetowych.
Polega on na wprowadzeniu do polskich mediów na Ukrainie, w większości tworzonych przez dziennikarzy amatorów, zasad obowiązujących w mediach profesjonalnych. Brak wykwalifikowanej kadry dziennikarskiej piszącej po polsku rodzi też konieczność wsparcia poszczególnych tytułów z kraju. Dzieje się to poprzez wdrożenie na poziomie tworzenia czasopism jednolitego i zmodernizowanego systemu, który zwiększa zarówno ich atrakcyjność treściową, językową i wizualną, jak i zapewnia ich odbiorcom – polskiej mniejszości, bardziej regularny i szerszy do nich dostęp. Na system ów składa się m.in.: zaopatrywanie redakcji w materiały ponadregionalne, centralna korekta i edycja tekstów, centralne łamanie i skład czasopism oraz centralny druk i kolportaż. Przy czym system nie ogranicza ich autonomii i specyfiki regionalnej.
Polska mniejszość na Ukrainie według ostatniego spisu powszechnego z 2001 r. liczy oficjalnie ok. 146 tys. osób. Źródła nieoficjalne (np. analizy dotyczące liczby rzymskich katolików na zachodniej Ukrainie czy punktów nauczania języka polskiego – ponad 250) wskazują, że ta liczba jest o wiele większa. Polacy na Ukrainie są rozsiani na terenie całego kraju, gęściej zamieszkują obwody: żytomierski (ok. 50 tys.), chmielnicki (23 tys.), lwowski (ok. 20 tys.), Kijów (ok. 7 tys.), tarnopolski i winnicki (po ok. 3,5 tys.) oraz iwano-frankiwski (stanisławowski – ok. 3 tys).
Odbiorcami polskiej prasy oraz radia i telewizji są w większości Polacy starszego i średniego pokolenia mieszkający w tych obwodach. Natomiast przekaz mediów elektronicznych jest skierowany przede wszystkim do młodszego pokolenia mieszkającego w większych miastach, z dostępem do Internetu – we Lwowie, Żytomierzu, Winnicy, Stanisławowie, Chmielnickim. W ramach projektu opieką objęto 14 czasopism, pięć audycji radiowych i radiów internetowych, cztery audycje telewizyjne i telewizje internetowe oraz cztery duże informacyjno-publicystyczne portale internetowe.
Podniesienie poziomu polskich mediów na Ukrainie, zwłaszcza językowego, jest o tyle istotne, że przekłada się on na poprawę ogólnej znajomości języka polskiego. Okazuje się bowiem, że lokalne gazety służą często jako materiał dydaktyczny przy nauczaniu języka polskiego. A ten zaczyna być coraz bardziej popularny, również wśród Ukraińców, którzy stanowią coraz większą część czytelników polskiej prasy. Według nieoficjalnych danych jest on trzecim (po rosyjskim i angielskim) pod względem popularności językiem na Ukrainie. W efekcie zwiększa się zasięgu oddziaływania mediów polskich na Ukrainie.
Fundacja WiD oprócz zapewnienia pomocy merytorycznej i technicznej polskim mediom prowadzi stały ich monitoring, zarówno pod względem jakości, jak i terminowości ich przygotowania oraz kolportażu na terenie Ukrainy, a także w zakresie potrzeb odbiorców.
W ramach projektu w latach 2014-2015 na bieżąco są monitorowane:
3 dwutygodniki: „Kurier Galicyjski” (nakład 8 tys. egz. czyta ok. 24 tys. osób), z dodatkiem dla dzieci „Polak Mały” (czyta ok. 30 tys. osób), „Monitor Wołyński” (nakład 5 tys. egz., czyta ok. 13 tys. osób) i „Dziennik Kijowski” (nakład 3,5 tys. egz. czyta ok. 8 tys. osób);
4 miesięczniki: „Słowo Polskie” (nakład 2000 egz., czyta ok. 6 tys. osób), „Gazeta Polska Bukowiny” (nakład 1000 egz., czyta ok. 2.500 odbiorców), „Polacy Donbasu” (nie ukazuje się od połowy 2014 r.), „Polonia Charkowa” (nie ukazuje się od połowy 2014 r.);
1 dwumiesięcznik „Wołanie z Wołynia” (nakład 3.500 egz., czyta ok. 7 tys. osób);
6 kwartalników: „Krynica” (nakład 1,5 tys. egz., czyta ok. 4,5 tys. osób), „Głos Polonii” (nakład 500 egz., czyta ok. 2.500 odbiorców), „Mozaika Berdyczowska” (nakład 1000 egz., czyta ok. 2.500 odbiorców), „Nasze Drogi” (nakład 700 egz., czyta ok. 1600 odbiorców), „Tęcza Żytomierszczyzny” (nakład 1000 egz., czyta ok. 2 tys. osób), „Lwowskie Spotkania” (nie ukazuje się od połowy 2014 r.);
4 audycje telewizyjne i telewizje internetowe: Słowo Polskie, Polacy Donbasu (nie ukazuje się od połowy 2014 r.), Kurier Galicyjski (liczba odbiorców ok. 40 tys. osób), Telewizja POLwowsku (każdy materiał na YouTubie ogląda ok. 1.200 osób);
5 audycji radiowych i radiów internetowych: Radio Berdyczów (liczba słuchaczy: ok. 15 tys.), Radio Lwów (liczba słuchaczy: ok. 25 tys.), Polacy Donbasu (nie nadaje od połowy 2014 r.), Kurier Galicyjski (liczba odbiorców ok. 40 tys. osób), Na Polskiej Fali (Stanisławów – liczba słuchaczy ok. 15 tys.);
4 duże informacyjno-publicystyczne portale internetowe: Słowo Polskie (10 tys. wizyt dziennie), Kurier Galicyjski (do 10 tys. wejść dziennie), Monitor Wołyński (ok. 7 tys. odsłon dziennie), portal Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich na Ukrainie polonews.in.ua (oglądalność: ok. 3 tys. odsłon dziennie) oraz kilka pomniejszych stron poszczególnych pism i redakcji (m.in. Dziennika Kijowskiego, Tęczy Żytomierszczyzny, Naszych Dróg, Radia Lwów).
Partnerem projektu na Ukrainie jest redakcja „Kuriera Galicyjskiego” – największej i najbardziej profesjonalnej gazety polskiej w tym kraju – przygotowująca prócz dwutygodnika i dodatku „Polak Mały” portal internetowy, programy radia internetowego, telewizji internetowej i audycję radiową Na Polskiej Fali.
Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2014-2015 r.”.
Koordynator projektu: Lilia Luboniewicz