21 września przedstawiciele polskich redakcji gazet, programów radiowych, telewizyjnych i portali internetowych zrzeszeni w Federacji Mediów Polskich na Wschodzie (FMPnW) przyjechali do Warszawy na doroczny zjazd.

X Zjazd FMPnW odbył się w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Jako że od pierwszego spotkania minęło 10 lat, jubileusz był okazją do spojrzenia wstecz i dokonania podsumowań. Z krótkich sprawozdań zaprezentowanych przez kolejnych prezesów Federacji wyłonił się obraz organizacji, które przez 10 lat przyszło się mierzyć z rozmaitymi wyzwaniami, m.in. epidemią koronawirusa i rosyjską agresją na Ukrainie, a mimo to udało jej się osiągnąć zamierzone cele.

Wśród innych ważnych tematów poruszono kwestię przyszłości Federacji Mediów Polskich na Wschodzie. Debatujący zastanawiali się nad rolą mediów polonijnych w polskiej polityce historycznej, rozmawiali o tym, jak powinny one działać w trudnych i kryzysowych czasach – w kontekście wojny na Ukrainie oraz represji reżimu Łukaszenki wobec społeczeństwa białoruskiego – o budowaniu współpracy z innymi organizacjami, w tym zrzeszającymi media polskie i polonijne.

Obecni dyrektor Departamentu ds. Współpracy z Polonia i Polakami za granicą w KPRM Jan Badowski, prezes Fundacji WiD Lilia Luboniewicz i wiceprezes Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” Juliusz Szymczak-Gałkowski zmierzyli się z trudnymi pytaniami od członków Federacji odnośnie do systemu wsparcia i innych problemów, z jakimi się borykają się na co dzień.

Uczestnicy zjazdu mieli okazję zwiedzić Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL poświęcone ludziom powojennego podziemia antykomunistycznego oraz organizacji niepodległościowych, gdzie obejrzeli m.in. celę Witolda Pileckiego i miejsce egzekucji gen. Emila Fieldorfa „Nila”.

W sali, w której odbywało się spotkanie, eksponowane były wystawy: „Byłem Polakiem, obywatelem Ukrainy”, opowiadającą o żołnierzach polskiego pochodzenia, którzy zginęli w walce z rosyjską armią na terenie Ukrainy w latach 2014-2023, oraz o Janie Olszewskim, premierze Polski w latach 1991-1992.

Obecni na Zjeździe przedstawiciele blisko 40 redakcji z Ukrainy, Białorusi, Litwy, Łotwy, Węgier, Kazachstanu, Kirgistanu, Niemiec, Czech i Francji dokonali wyboru nowych władz. Prezesem Federacji na kolejną jednoroczną kadencję został ponownie Rajmund Klonowski z „Kuriera Wileńskiego” (Litwa). W Zarządzie znaleźli się Jerzy Wójcicki, redaktor naczelny „Słowa Polskiego” (Ukraina), Ryszard Stankiewicz, redaktor naczelny „Polaka na Łotwie” (Łotwa), Robert Rajczak (Węgry) oraz Walenty Wojniłło, prezes Stowarzyszenia Mediów Polskich na Litwie i redaktor „Wilnoteki” (Litwa). W Radzie Programowej zasiedli Anna Paniszewa (Białoruś), Wiktoria Laskowska-Szczur, redaktor naczelna „Tęczy Żytomierszczyzny” (Ukraina) i Krystyna Kunicka z „Polaka z Łotwy” (Łotwa).

Zjazd przyjął też rezolucję.

Organizatorami X Zjazdu Federacji Mediów Polskich na Wschodzie były Fundacja Wolność i Demokracja oraz Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”.

Tekst rezolucji X Zjazdu Członków Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, 21 września 2023 r.

1. Federacja Mediów Polskich na Wschodzie wyraża wdzięczność Narodowi Polskiemu oraz instytucjom wspierającym rozwój kultury polskiej za granicą za ciągłość w okazywaniu pomocy oraz podtrzymanie więzi z rodakami za wschodnią granicą.
2. Federacja Mediów Polskich na Wschodzie składa się z redakcji działających w większości na terenach byłego ZSRS oraz broniącej się przed Rosją Ukrainie. Prosimy o wrażliwość wobec potrzeb i wyzwań, które przechodzą obecnie media członkowskie, oraz dostrzeganie za „projektami” zwykłych ludzi – często bardzo zasłużonych dla kultury polskiej i cierpiących wskutek swojego pochodzenia polskiego lub przez prowadzenie działalności w warunkach regularnej wojny.
3. Federacja Mediów Polskich na Wschodzie jest gotowa na współpracę ze wszystkimi organizacjami zrzeszającymi redakcje polskie lub polonijne działające w trybie demokratycznym i otwartym. Deklarujemy nasze wsparcie dla wszystkich inicjatyw, które mogą doprowadzić do rozwoju kultury polskiej i języka polskiego w kraju i za granicą.
   Apelujemy o większe zaangażowanie na rzecz potrzeb Polaków na Wschodzie w formie działań repatriacyjnych oraz humanitarnych.
4.  My jako media członkowskie FMPnW dążymy do rzetelnego przekazu sytuacji polityczno-społecznych w krajach, w których funkcjonujemy oraz często występujemy jako mediatorzy w sytuacjach dyskusyjnych oraz trudnych. Prosimy o umożliwienie dostępu członkom FMPnW do platformy medialnej PAP w celu rzetelniejszego przekazu i przedstawienia pozycji strony polskiej.
5. My, członkowie FMPnW, deklarujemy swobodny dostęp do treści naszych mediów oraz udzielanie się na rzecz relacjonowania wydarzeń o treści polonijnej w naszych krajach zamieszkania. Prosimy o wprowadzenie elastycznego mechanizmu współpracy na poziomie KPRM – media członkowskie. Szczególnie w sytuacjach kryzysowych, jakimi są wojna na Ukrainie oraz represje reżimu Łukaszenki na Białorusi.