Podejmując się w 2015 roku realizacji tego projektu, Fundacja Wolność i Demokracja kierowała się potrzebą wykształcenia młodych polskich kadr naukowych, które prowadziłyby badania nad szeroko rozumianą polskością w aspekcie m.in. językowym, kulturowym, historycznym, społecznym, geograficznym. By to osiągnąć, Fundacja postanowiła wesprzeć działalność katedr polonistycznych na uniwersytetach ukraińskich i lektoratów języka polskiego na uczelniach Ukrainy, na których kształcą się kadry naukowe, a także instytucji naukowych zajmujących się promocją kultury polskiej. W tym roku rusza kolejna, trzecia już edycja projektu.

Programy dostępne w ramach III edycji projektu:

• Kurs przygotowujący i egzamin certyfikatowy dla polonistów ukraińskich
• Stypendia dla czynnych nauczycieli podnoszących swoje kwalifikacje na ukraińskich polonistykach
• Stypendia stażowe dla naukowców
• Stypendia doktoranckie
• Stypendia studenckie
• Stypendia celowe dla młodych naukowców

Bezpośrednimi adresatami projektu są pracownicy naukowi polonistyk na Ukrainie, studenci tych polonistyk i lektorzy języka polskiego. Ich ogólną liczbę szacuje się na 1000 osób.

Projekt zakłada koordynację działań naukowych poszczególnych polonistyk związanych z utrwalaniem śladów polskości na Ukrainie; zapisem obecnego stanu polskich fenomenów kulturowych: języka (w tym dialektów, reliktów gwar), kultury ludowej, tradycji, obyczajów, osobliwych zjawisk społecznych; włączenie w te działania ośrodków, w których istnieje prężne nauczanie języka polskiego w ramach lektoratów, w zakresie prowadzenia wspólnych badań naukowych nad polszczyzną na Ukrainie; wsparcie tych badań poprzez pomoc finansową (stypendia, honoraria dla badaczy, doktorantów, recenzentów itd.); doposażenie polonistyk w pomoce naukowe; wsparcie stypendialne dla studentów oraz organizację konferencji naukowej na zakończenie projektu.

Nawiązanie ścisłej współpracy między ośrodkami polonistycznymi, wspólne badania naukowe, stworzenie pracownikom naukowym polonistyk możliwości odbycia staży naukowych, udziału w międzynarodowych konferencjach i druku w prestiżowych pismach naukowych znacząco poprawią kondycję polskiej myśli polonistycznej.

Dodatkową korzyścią płynącą ze wsparcia katedr języka polskiego będzie wzmocnienie ich pozycji wśród ukraińskich placówek badawczych, co w efekcie może podnieść prestiż środowiska polskiego i stanie się przestrzenią realizacji polskiego interesu narodowego na Ukrainie.

Projektem objęte są dwie polonistyki (Katedra Polonistyki Instytutu Filologii Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, Katedra Filologii Polskiej na Narodowym Uniwersytecie im. I. Franki we Lwowie), pięć instytucji naukowych zajmujących się językiem polskim i kulturą polską, 10 stypendystów – młodych pracowników naukowych oraz 30 studentów polonistycznych studiów podyplomowych, 20 uczestników konferencji. Niemniej zasięg oddziaływania projektu jest znacznie szerszy – obecnie powstaje ogólnoukraińska sieć współpracy naukowej między poszczególnymi ośrodkami, trwa opracowywanie dotychczasowego dorobku poszczególnych ośrodków, tworzenie mapy działań naukowych poprzez zebranie rozproszonych dotychczas osiągnięć, publikacji i prac w jednym miejscu, dostępnym m.in. w Internecie.

Następnym krokiem będzie przyznanie stypendiów dla naukowców oraz rozpoczęcie przygotowań do organizacji konferencji naukowej. Niebawem rozpocznie się przekazywanie środków na doposażenie polonistyk i innych instytucji naukowych w meble, sprzęt techniczny, książki, multimedia oraz organizacja konferencji naukowej.

Partnerzy projektu: Katedra Filologii Polskiej na Narodowym Uniwersytecie im. I. Franki we Lwowie, Centrum Polonistyczne (polonistyka) na Narodowym Uniwersytecie im. T. Szewczenki w Kijowie.

Artykuły:

Miejsce ukraińskich polonistyk zagranicznych w globalnym systemie kształcenia polonistycznego

Kompetencja leksykalna młodych użytkowników języka polskiego na Ukrainie zachodniej

Działalność polskich organizacji na Zaporożu w perspektywie konfliktu na wschodzie Ukrainy

СПЕЦИФІКА ПЕРЕКЛАДІВ ПАВЛИНА СВЄНЦІЦЬКОГО

ПОЛЯКИ ЧЕРНІГІВСЬКОЇ ГУБЕРНІЇ В РОКИ ПЕРШОЇ СВІТОВОЇ ВІЙНИ (1914-1918 РР.)

ЦІННІСНА ПІДТРИМКА ЛІТЕРАТУРНО ОБДАРОВАНИХ СТАРШОКЛАСНИКІВ: ПОРІВНЯЛЬНИЙ АНАЛІЗ (НА ПРИКЛАДІ РОБОТИ УКРАЇНСЬКИХ ТА ПОЛЬСЬКИХ ЛІТЕРАТУРНИХ ОСЕРЕДКІВ)

АНТИТУРЕЦЬКА ПОЛЬСЬКОМОВНА ПРОЗА XVII СТ.: УКРАЇНСЬКИЙ АСПЕКТ

РИМО-КАТОЛИЦЬКА ЦЕРКВА НА УКРАЇНСЬКИХ ЗЕМЛЯХ У СКЛАДІ РОСІЙСЬКОЇ ІМПЕРІЇ ПРОТЯГОМ ХІХ СТ.: ПРОБЛЕМИ ІСТОРІОГРАФІЇ

МОВНИЙ ОБРАЗ РОСІЙСЬКО–УКРАЇНСЬКОГО КОНФЛІКТУ 2014-2015 РР. У ПОЛЬСЬКИХ МЕДІА

ПОЛЬСЬКІ ТА УКРАЇНСЬКІ СТУДЕНТИ: СПРОБА МЕНТАЛЬНОГО ЗІСТАВЛЕННЯ

Koordynator projektu: Jerzy Kowalewski

---

Projekt współfinansowany w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą.